Luz Pozo Garza

De Wikipedia, la enciclopedia libre
Esta es una versión antigua de esta página, editada a las 17:55 24 oct 2020 por Strakhov (discusión · contribs.). La dirección URL es un enlace permanente a esta versión, que puede ser diferente de la versión actual.
Luz Pozo Garza
Información personal
Nacimiento 21 de julio de 1922 Ver y modificar los datos en Wikidata
Ribadeo (España) Ver y modificar los datos en Wikidata
Fallecimiento 20 de abril de 2020 Ver y modificar los datos en Wikidata (97 años)
La Coruña (España) Ver y modificar los datos en Wikidata
Nacionalidad Española
Familia
Cónyuge
Educación
Educada en Universidad de Oviedo Ver y modificar los datos en Wikidata
Información profesional
Ocupación Poeta, escritora y crítica literaria Ver y modificar los datos en Wikidata
Miembro de Real Academia Gallega Ver y modificar los datos en Wikidata
Distinciones
Firma

Luz Pozo Garza (Ribadeo, 21 de julio de 1922La Coruña, 20 de abril de 2020),[1]​ fue una poetisa española, miembro de la Real Academia Gallega.

Biografía

Comenzó a estudiar en Ribadeo con el pintor y escultor Prieto Coussent.[2]​ A los catorce años, a causa de la Guerra civil española y de la persecución de la que fue objeto su padre, se trasladó junto con su familia a Lugo y, posteriormente a Larache (Marruecos español). De regreso en Galicia, se instaló en Viveiro. Allí realizó diversos estudios musicales que dejaron una singular huella en su obra poética. También realizó estudios de magisterio y de filología románica.

Sus primeros trabajos fueron publicados en Las Riberas del Eo, Lana Noche, Poesía Española, Ínsula o Vida Gallega. Su mentor fue Dionisio Gamallo Fierros.[3]

Posteriormente y tras instalarse en Vigo, desarrolló desde allí una larga trayectoria docente en el Instituto de Nigrán como profesora de lengua y literatura española en la enseñanza secundaria, jubilándose en 1987. Entre 1975 y 1976 codirigió la revista Nordés junto a Tomás Barros Pardo. Promovió también la creación de la revista Clave Orión.

Miembro de la Real Academia Gallega desde el 29 de noviembre de 1996. Su discurso de ingreso se tituló Diálogos con Rosalía[4]​ y fue respondido por Xesús Alonso Montero.

Luz Pozo Garza fue, según Rosario Álvarez Blanco[5]​ "una voz ilustre en nuestra poesía desde la publicación de su primer poemario en gallego, El pájaro en la boca (1952), que inauguró la colección Xistral". En su obra posterior Luz Pozo expresa una poesía cargada de sensualidad y profundidad, en la cual el amor, la inquietud existencial, la patria, la libertad e incluso la muerte se entrecruzan componiendo textos de sublime autenticidad y madurez.

Obra en gallego

O paxaro na boca, Colección Xistral, 1952.

Poesía

Códice calixtino en la Biblioteca Galega 120.
  • O paxaro na boca, 1952, Colección Xistral.
  • Últimas palabras / Verbas derradeiras, 1976, A Coruña: Nordés. Versión gallega autotraducida del original en castellano.
  • Concerto de outono, 1981, Ediciós do Castro.
  • Códice calixtino, 1986, Sotelo Blanco.[6]
  • Prometo a flor de loto, 1992, Deputación da Coruña.
  • Vida secreta de Rosalía, 1996, Espiral Maior.
  • Ribadeo, Ribadeo, 2002, Xunta de Galicia.
  • Medea en Corinto, 2003, Linteo, edición bilingüe gallego-castellano.
  • Historias fidelísimas: poesía selecta 1952-2003, 2003, PEN Clube de Galicia.
  • Memoria solar (obra poética íntegra), 2004, Linteo.
  • As arpas de Iwerddon, 2005, Linteo.
  • As vodas palatinas, 2005, Espiral Maior.
  • Deter o día cunha flor, 2009, Baía Edicións. Con ilustraciones de José Valentín.
  • Rosa tántrica, 2016, Alvarellos.

Ensayo

  • A bordo de "Barco sin luces" ou o mundo poético de Luís Pimentel, 1990, Sotelo Blanco. Edición corregida y ampliada en el 2011, publicada en Alvarellos.
  • Álvaro Cunqueiro e "Herba aquí ou acolá", 1991, Galaxia.
  • Galicia ferida: a visión de Luís Seoane, 1994, Edicións do Castro.
  • Diálogos con Rosalía, 1996, Real Academia Gallega.
  • Ondas do mar de Vigo: erotismo e conciencia mítica nas cantigas de amigo, 1996, Gusanillo Mayor.
  • Tres poetas medievais da ría de Vigo, 1998, Galaxia.

Antologías y obras colectivas

Plenario de la RAG en 2013.
  • Antoloxía da poesía galega actual. Nordés, 1978, Edicións do Castro.
  • I Festival de Poesía no Condado, 1981, S. C. D. Condado.
  • Antologia poética. Cancioneiro rosaliano, 1985, Guimarães Editores.
  • Os escritores lucenses arredor de Ánxel Fole, 1986, Ayuntamiento de Lugo.
  • Daquelas que cantan. Rosalía na palabra de once escritoras galegas, 1997, Fundación Rosalía de Castro.
  • Tres poetas medievais da Ría de Vigo: Martín Codax, Mendiño e Johán de Cangas, 1998, Galaxia.
  • A poesía é o gran milagre do mundo, 2001, PEN Clube de Galicia.
  • Poetas e narradores nas súas voces. I, 2001, Consello da Cultura Galega.
  • Antoloxía consultada da poesía galega 1976-2000, 2003, Tris Tram. Por Arturo Casas.
  • Carlos Casares. A semente aquecida da palabra, 2003, Consello da Cultura Galega.
  • Negra sombra. Intervención poética contra a marea negra, 2003, Espiral Maior.
  • Poemas de amor. Xeración dos 50, 2004, Tórculo. Por Maximino Cacheiro Varela.
  • Son de poesía, 2005, Edições Fluviais, Lisboa.
  • Amor en feminino: antoloxía das poetas galegas de Rosalía á Xeración dos 80, 2006, Baía Ediciones. Edición de Maximino Cacheiro Varela.
  • Poemas pola memoria (1936-2006), 2006, Xunta de Galicia.
  • Poemas coruñeses: antoloxía de textos poéticos dos séculos XIX e XX sobre a Coruña, 2008, Espiral Maior.
  • Actas do Congreso Manuel María. Literatura e Nación, 2009, Fundación Manuel María.
  • Erato bajo la piel del deseo, 2010, Sial Ediciones.
  • Poemas para Carmen Blanco, 2010, Libros da Cebra.
  • Poetas con Valente, 2010, Universidad de Santiago de Compostela.
  • To The Winds Our Sails, 2010, Salmon Poetry. Traducción del gallego al inglés.
  • Tamén navegar, 2011, Editorial Toxosoutos.
  • Cartafol de soños. Homenaxe a Celso Emilio Ferreiro no seu centenario (1912-2012), 2012, A. C. Alexandre Bóveda.
  • Unha cesta de pombas e mazás. Homenaxe a Isaac Díaz Pardo, 2013, Academia Real Isaac Díaz Pardo.
  • De Cantares Hoxe. Os Cantares gallegos de Rosalía de Castro no século XXI, 2015, Fundación Rosalía de Castro/Radio Gallega.
Dedicatoria de Luz Pozo en un ejemplar de Ánfora.

Himnos

Compuso la letra del Himno del Congreso Eucarístico de Viveiro, arreglado por Hernán Naval para la ocasión del homenaje a la Virgen de los Remedios hecha en la década de 1990.[7]

Obra en castellano

Poesía

  • Ánfora, 1948, Vigo.
  • El vagabundo, 1952, Ribadeo.
  • Cita en el viento, 1962, edición de la autora, Viveiro.
  • Últimas palabras / Verbas derradeiras, 1976. A Coruña: Noreste.
  • Sol de medianoche, 2013, Eurisaces.

Premios y reconocimientos

Calle dedicada en A Pobra do Caramiñal.

En el 2001 fue nominada socia de honor de la Asociación de Escritores en Lengua Gallega (letra Y). Seguidamente, se celebró con ella en Ribadeo, el «Homenaje a la escritora en su tierra» clavando un monolito con un poema que seleccionó del libro Vida secreta de Rosalía. Ese mismo año, Ribadeo le dedicó una calle.[2]​ Así mismo, tiene dedicadas calles en los ayuntamientos de Culleredo (en el Burgo) y en el de la Coruña.[9][2]

En 2018 le dieron su nombre a la Escuela de Idiomas de Viveiro y Viveiro la nombró hija adoptiva.[10][11]

El 18 de enero de 2020 fue nombrada hija predilecta de Ribadeo, a propuesta de la concejal de Cultura, Pilar Otero Cabarcos.[12][13][3]

Referencias

  1. «Falece a poeta Luz Pozo Garza». Nós (en gallego). 20 de abril de 2020. Consultado el 20 de abril de 2020. 
  2. a b c «Luz Pozo Garza, Filla Predilecta de Ribadeo». La Voz de Galicia idioma=gallego. 18 de enero de 2020. Consultado el 20 de abril de 2020. 
  3. a b Concello de Ribadeo, ed. (15 de enero de 2020). «Luz Pozo Garza». Novas (en gallego). Ribadeo. Consultado el 20 de abril de 2020. 
  4. Pozo Garza, Luz (29 de noviembre de 1996). Real Academia Gallega, ed. «Diálogos con Rosalía» (en gallego). La Coruña. Consultado el 20 de abril de 2020. 
  5. Álvarez Blanco, Rosario (17 de mayo de 2008). «As mulleres na Real Academia Galega». Álbum de mulleres (en gallego). Consultado el 20 de abril de 2020. 
  6. Vilavedra (ed.), Dolores (2000). «Códice Calixtino». Diccionario da literatura galega. Obras III (en gallego) (Vigo: Editorial Galaxia): 93. ISBN 84-8288-365-8. Consultado el 20 de abril de 2020. 
  7. Gutiérrez, Eduardo (18 de enero de 2020). «Retrincos sobre Luz Pozo Garza». La Voz de Galicia (en gallego). Consultado el 20 de abril de 2020. 
  8. «A Fundación Otero Pedrayo premia a Luz Pozo Garza, 'a máis sublime das poetas galegas'» (en gallego). 4 de abril de 2019. Consultado el 20 de abril de 2020. 
  9. «Callejero de Culleredo. Rúa Poeta Luz Pozo». callejero.net. 2004-2020. Consultado el 20 de abril de 2020. 
  10. Redacción (4 de junio de 2018). «Luz Pozo Garza xa dá nome á Escola Oficial de Idiomas de Viveiro». Praza (en gallego) (La Coruña). Consultado el 20 de abril de 2020. 
  11. Redacción (18 de noviembre de 2018). «Luz Pozo Garza xa é filla adoptiva de Viveiro». Nòs (en gallego) (Santiago de Compostela). Consultado el 20 de abril de 2020. 
  12. Redacción (18 de enero de 2020). «Ribadeo reconoce a Luz Pozo Garza como hija predilecta». El Progreso (Lugo). Consultado el 20 de abril de 2020. 
  13. «Pleno extraordinario o 30 de decembro - Novas. Concello de Ribadeo». Novas (en gallego). Ribadeo. 25 de diciembre de 2019. Consultado el 20 de abril de 2020. 

Véase también

Bibliografía

Enlaces externos


Predecesor:
-

Vicesecretaria de la Real Academia Gallega

1997-2001
Sucesor:
Salvador García-Bodaño