Lenguas etiópicas

De Wikipedia, la enciclopedia libre
Lenguas etiópicas
Región Cuerno de África
Países Bandera de Etiopía Etiopía
Bandera de Eritrea Eritrea
Bandera de Sudán Sudán
Familia

Afroasiático (AA)
  AA septentrional
    Semítico
      Semítico merid.

        L. etiópicas

Las lenguas etiópicas (círculos violetas) dentro del área azul.

Las lenguas etiópicas (también llamado afrosemítico[1][2]​) son un grupo de lenguas semíticas que junto con el antiguo sudarábigo forman una rama de las lenguas semíticas meridionales. Las etiópicas se hablan en Etiopía y Eritrea, y una de esas lenguas también se habla en Sudán.

Clasificación[editar]

La división propuesta entre etiópico septentrional y etiópico meridional fue aceptada durante mucho tiempo (Cohen 1931, Hetzron 1972), sin embargo recientemente Voigt ha puesto en duda esta división bipartita.[3]​ La clasificación tradicional que distingue entre una rama septentrional y una rama meridional es la siguiente:

El semítico es la única rama del afroasiático que tiene una importante difusión fuera de África. Un estudio reciente de Kitchen et al ha propuesto a partir de técnicas de cómputo filogenético basadas en estadística bayesiana que las "lenguas etiosemíticas contemporáneas de África muestran que fueron introducidos de una sola vez a partir de una variedad del sureste de Arabia hace unos 2800 años", y que tras esa rápida introducción el etiópico sufrió una "diversificación rápida" en Etiopía y Eritrea.[4]

Descripción lingüística[editar]

Comparación léxica[editar]

Los numerales en diferentes lenguas semíticas etiópicas septentrionales son:[5]

GLOSA Septentrional PROTO-ETIÓPICO
Ge'ez Tigré Trigriña Dahalik PROTO-ETIÓPICO
SEPTENTRIONAL
'1' aħədu (m.)
aħati (f.)
worot (m.)
ħatːe (f.)
ħadə (m.)
ħantit (f.)
ħente *ħad- *ħad-
'2' kɨlʔetu (m.)
kɨlʔeti (f.)
kɨlʔot (m.)
kɨlʔe (f.)
kɨltə kile *kɨlʔ- *kɨlʔ-
'3' śələstu (m.)
śələs (f.)
sələs sələstə salas *śalas *śalas
'4' ʔarbaʕtu (m.)
ʔarbaʕ (f.)
ʔarbaʕ ʔarbaʕastə arbaʕ *ʔarbaʕ *ʔarbaʕ
'5' ḫəmɨstu (m.)
ḫəms (f.)
ħamɨs ħamuʃtə ħamus *ḫamus *ḫams-
'6' sɨdɨstu (m.)
sɨssu (f.)
sɨs ʃudɨʃtə suʔus *sidis *sidsis-
'7' səbʕətu (m.)
səbʕu (f.)
sabuʕ ʃəwʕatə
ʃabʕatə
sabiʕ *sabʕ- *sabʕa
'8' səməntu (m.)
səmani (f.)
samān səmantə saman *samān- *samān
'9' tɨsʕətu (m.)
tɨsʕə (f.)
sɨʕ tɨʃʕatə tiseʕ *tisʕ- *tisʕ-
'10' ʕəśɨrtu (m.)
ʕəśru (f.)
ʕasɨr ʕasərtə ʕaser *ʕaśir *ʕaśir

Para las lenguas semíticas etiópicas meridionales se tiene:

GLOSA Meridional exterior Meridional transversal PROTO-ETIÓPICO
MERIDIONAL
Kistane
(Soddo)
Chana Inor Mesqan Amhárico Argobba Harari Silt'e Zay
'1' att at āt āt and hand (m.)
handit (f.)
aħad hadd had *had-
'2' kitt xʷet wəʔet xʷet hulett ket koʔot hōʃt hōyt *kiɫʔet
'3' sost sost soʔost sost sost sost ʃiʔiʃti ʃēʃt ʃeʃt *soʔost
'4' arətt arβət arβʔət arbət aratt arbit ħarat arāt ʔarətt *(ʔ)arβʔət
'5' ammɨst amɨst amʔɨst ammɨst ammist amməst ħammisti ammɨst hamməst *ħamməst
'6' sɨddɨst sɨdɨst sɨdɨst sɨddɨst siddist səddəst siddisti sɨddɨst səddəst *sɨddɨst
'7' səbatt səβat saβʔat səbət sebat saʔint saːtti saʔabt sāβət *saβʔat
'8' sɨmmɨnt sɨmʷʉt sũːt sɨmmut simmint səmmənt suːt sɨmmut summut *səmmənt
'9' zəṭəɲ ʒəṭə ʒĩʔə̃ ʒəṭə zeṭeɲ ʒʌhṭʷʌɲ ziħṭaɲ ziṭṭəɲːə zeṭṭeɲ *ziħṭəɲ
'10' assɨr asɨr asɨr assər assir assər assir assɨr ʔassər *(ʔ)assɨr

Referencias[editar]

  1. http://www.jstor.org/stable/1514983
  2. «Copia archivada». Archivado desde el original el 4 de marzo de 2016. Consultado el 18 de abril de 2014. 
  3. «Copia archivada». Archivado desde el original el 10 de enero de 2014. Consultado el 18 de abril de 2014. 
  4. [1] Bayesian phylogenetic analysis of Semitic languages identifies an Early Bronze Age origin of Semitic in the Near East.
  5. Ethiopic Numerals (E. Chan) Archivado el 30 de octubre de 2013 en Wayback Machine.

Bibliografía[editar]

  • Cohen, Marcel. 1931. Études d’éthiopien méridional. Paris.
  • Hetzron, Robert. 1972. Ethiopian Semitic: studies in classification. Manchester: Manchester University Press.