Cohors II Delmatarum

De Wikipedia, la enciclopedia libre
Cohors II Delmatorum
Activa Desde 80 hasta comienzos del siglo V.
País Imperio romano
Tipo Cohors quinquagenaria peditata
Función Infantería pesada
Tamaño Variable. Aprox.480
Parte de 6 centurias de 80 infantes, dirigidas por sendos centuriones a las órdenes de un Praefectus cohortis
Acuartelamiento Britannia:
* Viroconium ( Wroxeter, Reino Unido): ¿80-140?.
* Magnae (Carvoran, Reino Unido): ¿140?-407
Guerras y batallas
  • Campañas de Agrícola, Adriano, Antonino Pío, Septimio Severo en Britania.
    * Operaciones de Constancio Cloro a finales del siglo III y principios del Siglo IV
    * Operaciones del usurpador Constantino III en la Galia a principios del siglo V.

La Cohors II Delmatarum fue una unidad auxilia de infantería del ejército del Imperio Romano del tipo cohors quinquagenaria peditata, cuya existencia está atestiguada desde el último cuarto del siglo I hasta principios del siglo V.

Reclutamiento[editar]

Áureo del emperador romano Tito, quien ordenó el reclutamiento de la Cohors II Delmatarum’' en 80.

La unidad fue reclutada en la provincia senatorial Dalmatia, entre la población no ciudadana —Delamatorum— de esta provincia, en 80 por orden del emperador Tito para reforzar las tropas entregadas a Cneo Julio Agrícola para completar la conquista de Britannia,[1]​ aunque desconocemos donde estuvo de guarnición y cuál fue su actuación concreta durante las campañas de Agrícola entre 80 y 84. También se desconoce dónde fue acantonada bajo Domiciano.

El siglo II[editar]

La Cohors II Delmatarum' perteneció a la guarnición de la provincia romana de Britannia durante todo el siglo II, tal y como atestiguan una serie de Diplomata militaris:

  • 105[2]
  • 17 de julio de 122[3]
  • 20 de agosto de 127[4]
  • 128[5]
  • 131[6]
  • 132[7]
  • 14 de abril de 135,[8]​ importante porque fue otorgado a un soldado de la propia Cohors II Delmatarum, llamado Mansuetus , hijo de Lucio, miembro de la tribu germana de los tréveros en Gallia Belgica, reclutado en 110, bajo el imperio de Trajano. Así mismo, documenta que en ese momento la cohorte estaba dirigida por el Praefectus cohortis Iulius Maximus, caballero romano natural de la propia ciudad de Roma. A partir e este documento, se ha considerado que la unidad estaba acuartelada en el castellum de Viroconium, localizado en la actual Wroxeter (Reino Unido).
Mapa de las campañas de Agrícola en Britania
de 78-84.
.

Poco después, fue traslada al castellum de Magnae (Carvoran, Reino Unido), donde se documenta en la segunda mitad del siglo II la presencia del imaginifer Iulius Pastor.[9]​ Por ello, esta cohorte debió participar en las operaciones militares realizadas en Britannia a lo largo de este siglo, especialmente las que condujeron a la construcción del Muro de Adriano y del Muro de Antonino.

El siglo III[editar]

La unidad continuó de guarnición en Britannia durante todo el siglo III, participando en la sublevción de Clodio Albino de 193 para ocupar la púrpura imperial contra Didio Juliano. Sin embargo, no debió pasar al continente cuando Albino y Septimio Severo se enfrentaron en la batalla de Lugdunum de 198, con lo que se libró de ser destruida y pudo jurar lealtad a Septimio Severo. A las órdenes de este, participó en las operaciones de afiancianzamiento de la provincia frente a los caledonios.

Bajo los Severos continuaba de guarnición en Magnae, siendo dirigida en algún momento del gobierno de esta dinastía por el Praefectus cohortis Marcus Caecilius Donatianus.[10]​ A mediados del siglo III, en 261, debió jurar lealtad al Imperio Gálico y retornar a la lealtad imperial con Aureliano en 273.

Los siglos IV y V[editar]

Bajo la Tetrarquía, debió participar en las operaciones de Constancio Cloro en Britannia contra bárbaros, piratas y usurpadores. A lo largo del siglo, debió colaborar en las operaciones militares de defensa de la provincia frente a pictos y piratas germanos. Entre 382 y 388 apoyó la sublevación de Magno Máximo contra Graciano), Valentiniano II y Teodosio I. Según la Notitia Dignitatum a finales del siglo IV y comienzos del siglo V continuaba acuartelada en Magnae.[11]​ En ese momento, en 407, debió apoyar la usurpación de Constantino III frente a Honorio y pasar a la Galia, donde debió ser destruida por las tropas leales a Honorio en 411.

Notas[editar]

  1. El primer diploma que atestigua la existencia de la unidad es de 105, CIL XVI 51; cfr. infra.
  2. CIL XVI 51 = CIL III 866 = CIL VII 1194 = RIB II-01, 2401,02, Sydenham (Reino Unido): Imp(erator) [C]aesar [divi Nervae f(ilius) Nerva Traianus] / Augustus Germa[nic(us) Dacicus pontif(ex) maximus] / tribunic(ia) pot[estat(e) VIIII imp(erator) IIII co(n)s(ul) V p(ater) p(atriae)] / equitibus et p[editibus qui militant in] / alis duabus e[t cohortibus decem et una quae] / appellantur [I Tungrorum et Classiana] / c(ivium) R(omanorum) et I Celt[iberorum et I Hispanorum et I] / Lingonu[m et I Fida Vardullorum et I Fri]/siavonum [et I Nerviorum et II Vascon]/um c(ivium) R(omanorum) et I[I --- et II Asturum et II?] / Pannonio[rum et II? Delmatarum et sunt] / in Brittan[nia sub --- qui] / qu<i=E>na et vi[cena plurave stipendia merue]/runt quor[um nomina subscripta sunt] / ipsis liber[is posterisque eorum] // [civitatem dedit et co]nubium / [cum uxoribus quas tunc hab]uissent / [cum est civitas iis data aut si qui ca]elibes es[sent] / [cum iis quas postea duxissent du]mtaxat [singuli singulas] / [a(nte) d(iem)] III [---] / [C(aio) Iulio] B[asso Cn(aeo) Afranio] D[extro co(n)s(ulibus)] / [cohort(is) ---]num c[ui prae(e)st ---] / [---]rioni [---]nis [f(ilio) ---] / [descriptum et recognitum // Imp(erator) Caesar divi Nervae f(ilius) Nerva Traianu[s] / Augustus Germanic(us) Dacicus pontif(ex) max[i]/mus tribunic(ia) potestat(e) VIIII imp(erator) IIII co(n)s(ul) V p(ater) [p(atriae)] / equitibus et peditibus qui militant in a/lis duabus et cohortibus decem et una qu/ae appellantur I Tungrorum et Classi/ana c(ivium) R(omanorum) et I Celtiberorum et I Hispano/rum et I Lingonum et I Fida Vardullo/rum et I Frisiavonu[m] et I Nerviorum / et II Vasconu[m c(ivium) R(omanorum) et ---]um e[t] / [II A]sturum et [II? Pannoniorum et II?] / [Del]mata[rum et sunt in Britannia
  3. Dos ejemplares:
    • CIL XVI 69 = AE 1930, 37 = AE 1931, 79, Komorn (Hungría): Imp(erator) Caesar divi Traiani Parthici f(ilius) divi Nervae nepos / Traianus Hadrianus Augustus pontifex maximus / tribunicia potestate VI co(n)s(ul) III proco(n)s(ul) / equitibus et peditibus qui militaverunt in alis decem et tribus et / cohortibus tr(i)gint(a) et septe(m) qua(e) appel(l)antur I Pannonioru(m) / Sabinian(a) et I Panno(nio)rum Tampian(a) et I Hispanorum Asturu(m) / et I Tungroru(m) et II Asturum et Gallorum Picentian(a) et Gall(o)/rum et Thracum clas(s)ian(a) civiu(m) Romanor(um) Seb(o)siana / et Vettonum Hispanorum civium Romanor(um) et Agrippi(a)n(a) M(i)/niata et Augusta Gal(l)oru(m) et Augus(ta) Vocontioru(m) civiu(m) Ro/manorum et I Frisiavonum et I Vangionum milliaria et I / Celtib< e = I >rorum et I Thracum et I Afrorum civium Romanoru(m) et / I Nervia Germanor(um) mil(l)iaria et I (H)amionu(m) (sic) sagittaria e(t) / I Delmataru(m) et I Aquitanor(um) et I Ulpia Traian(a) Cugern(orum) / civium Romanoru(m) et I Morinorum et I Menapiorum et I / Sunucorum et I Betasioru(m) et I Batavor(um) et I Tungro(rum) / et I Hispanoru(m) et II Gallorum et II Basconum ‘’(sic)’’ civium / Romanorum et II Thracum e(t) II Lingonum et II Asturum et II / Delmatarum et II Nerviorum et III Bracarorum et III Lingon(um) / et IV Gal(l)orum et IV Lingonum et IV Breucorum et IV Delma/tarum et V Raetorum et V Gallorum et VI Nerviorum et / VII Thracum quae sunt in Brittannia sub A(ulo) Platorio Nepo/te quinque et viginti stipendiis emeritis dimissis / honesta missione per Pompeium Falcone(m) quorum // nomina subscripta sunt ipsis liberis posterisqu(e) / eorum civitatem ded(it) et conubiu(m) cum uxoribu(s) qua(s) / tun(c) habuissen(t) cum est civita(s) iis dat(a) aut si qui caelib(es) / essent cum iis quas postea duxissent dumtaxa(t) singuli(s) / singulas a(nte) d(iem) XVI K(alendas) Aug(ustas) / Ti(berio) Iulio Capitone / L(ucio) Vitrasio Flaminino co(n)s(ulibus) / ala(e) I Pannoniorum Tampiana(e) cui prae(e)st / Fabius Sabinus / ex sesquiplic{i}ario / Gemello Breuci f(ilio) Pannon(io) // Imp(erator) Caesar divi Traiani Parthici f(ilius) divi Nervae nepos Tra/ianus Hadrianus Augustus pontifex maximus tribu/nic(ia) potestat(e) VI co(n)s(ul) III proco(n)s(ul) / equitib(us) et peditib(us) qui militaverunt in alis decem et trib(us) et coh(or)/tib(us) triginta et septem quae appellantur I Pannonior(um) Sabinian(a) / et I Pannon(iorum) Tampian(a) et I Hispan(orum) Astur(um) et I Tungror(um) et II Astur(um) / et Gallor(um) Picentiana et Gallor(um) et Thrac(um) classiana c(ivium) R(omanorum) et Gallor(um) / Petriana oo(milliaria) c(ivium) R(omanorum) et Gallor(um) Sebosiana et Vetton(um) Hispan(orum) c(ivium) R(omanorum) et / Agrippiana Miniata et Aug(usta) Gallor(um) et Aug(usta) Vocontior(um) c(ivium) R(omanorum) et I / Nervia German(orum) |(milliaria) et I Celtiberor(um) et I Thrac(um) et I Afror(um) c(ivium) R(omanorum) et I / Lingon(um) et I fida Vardullor(um) oo(milliaria) c(ivium) R(omanorum) et I Frisiavon(um) et I Vangion(um) / oo(milliaria) et I Hamior(um) sagitt(aria) et I Delmat(arum) et I Aquitan(orum) et I Ulpia Traia/na Cugern(orum) c(ivium) R(omanorum) et I Morin(orum) et I Menapior(um) et I Sunucor(um) et I B(a)eta/sior(um) et I Batavor(um) et I Tungror(um) et I Hispan(orum) et II Gallor(um) et II / Vascon(um) c(ivium) R(omanorum) et II Thrac(um) et II Lingon(um) et II Astur(um) et II Delmatar(um) / et II Nervior(um) et III Nervior(um) et III Bracaror(um) et III Lingon(um) / et IIII Gallor(um) et IIII Breucor(um) et IIII Delmatar(um) et V Raetor(um) / et V Gallor(um) et VI Nervior(um) et VII Thrac(um) quae sunt in Britan/nia sub A(ulo) Platorio Nepote quinque et viginti stipendi(i)s / emeritis dimissis honesta missione per Pompeium / Falconem quorum nomina subscripta sunt ipsis libe/ris posterisq(ue) eorum civitatem dedit et conub(ium) cum uxo/rib(us) quas tunc habuissent cum est civitas iis data / aut si qui caelibes essent cum iis quas postea duxis/sent dumtaxat singulis singulas a(nte) d(iem) XVI K(alendas) Aug(ustas) / Ti(berio) Iulio Capitone L(ucio) Vitrasio Flaminino co(n)s(ulibus) / alae I Pannonior(um) Tampianae cui prae(e)st / Fabius Sabinus / ex sesquiplicario / Gemello Breuci f(ilio) Pannon(io) / descriptum et recognitum ex tabula aenea quae fixa est / Romae in muro post templum divi Aug(usti) ad Minervam // Ti(beri) Claudi Menandri / A(uli) Fulvi Iusti / Ti(beri) Iuli Urbani / L(uci) Pulli Daphni / L(uci) Noni Victoris / Q(uinti) Lolli Festi / L(uci) Pulli Anthi
    • AE 2008, 800, Brompton (Reino Unido): [Imp(erator) Caesar divi Traiani Parthici f(ilius) divi Nervae nepos Traianus Hadrianus Augustus] pontif(ex) max(imus) [trib(unicia) pot(estate) VI co(n)s(ul)] III pro[co(n)s(ul) equitib(us) et peditib(us) qui militaverunt in alis XIII et cohorti]b(us) XXXVII quae app(ellantur) [I Pannonior(um) Sabinian(a) et I Pannonior(um) Tampian(a) et I Hispan(orum) Astur(um) et I T]ungr(orum) et II Ast(urum) et [Gall(orum) Picentiana et Gall(orum) et Thrac(um) Classiana c(ivium) R(omanorum) et Gall(orum) Petri]ana |(milliaria) c(ivium) R(omanorum) et G[all(orum) Sebosiana c(ivium) R(omanorum) et Vetton(um) Hispan(orum) c(ivium) R(omanorum) et Agrippia]na Mi[natia et Aug(usta)] Gall(orum) et Aug(usta) [Vo]cont(iorum) c(ivium) [R(omanorum) et I Nervia German(orum) oo(milliaria)] et I Ce[ltiber(orum) et I Thra]c(um) et I Afr(orum) [c(ivium) R(omanorum)] et I Ling(onum) [et I fida Vardull(orum)] |(milliaria) c(ivium) R(omanorum) et I Fris[iav(onum) et I Vang(ionum) |(milliaria)] et I Ham(iorum) sagi[ttar(ia) et I Delm(atarum) et I] Aquita[n(orum) et I Ulp(ia) Traiana Cug]ern(orum) c(ivium) R(omanorum) et I Morin(orum) [et I Menap(iorum)] et I Sunu[c(orum) et I Betas(iorum) et I B]atav(orum) et I Tungr(orum) et I H[ispan(orum) et II Ga]ll(orum et II V[asconum c(ivium) R(omanorum) et II Thr]ac(um) et II Ling(onum) et II Ast(urum) et II De[lm(atarum) et II Nerv(iorum) et III Nerv(iorum) et] III Bracar(augustanorum) et III Ling(onum) et II[II Gall(orum) et IV Ling(onum) et IV Breu]c(orum) et IV Delm(atarum) et V Raet(orum) et V [Gall(orum) et VI Nerv(iorum) et VII Thr]ac(um) quae sunt in Britan[nia sub A(ulo) Platorio Nepote quinque et vi]ginti sti[pendiis eme]rit[is di]mis[sis honesta] mission[e per Pompeiu]m Fa[lco]ne[m q]uorum [nomina sub]scripta sun[t ipsis liberis pos]terisque eorum civ[itatem de]dit et conub(ium) cum [uxorib(us) quas tu]nc habuissent cum [est civitas] iis data aut si [qui caelibes essen]t cum iis qua[s postea du]xissent [du]mtaxa[t singuli singul]as [a(nte) d(iem)] XVI [Kal(endas) Aug(ustas) Ti(berio) Iulio Capitone L(ucio) Vi]trasio Flamin[ino co(n)s(ulibus) coh(ortis) V Rae]torum cui p[raeest Corne]lius Dexter Mauret[anus --- e]x p[edi]te [---]tis f(ilius) Au[--- descriptum et recognitu]m ex tabula aen[ea quae fixa est Romae in muro post templum di]v[i Aug(usti) ad Minervam]
  4. RMD IV, 240 = IDRE-02, 00471 = AE 1997, 1779: [Imp(erator) Caesar di]vi Traiani Parthici f(ilius) divi Nervae / [nepos Traian]us Hadrianus Aug(ustus) pont(ifex) max(imus) trib(unicia) / [pot(estate)] XI co(n)s(ul) III / [eq(uitibus) et ped(itibus) qu(i)] mil(itaverunt) in al(is) VIII et coh(ortibus) XXVII qu(ae) app(ellantur) Aug(usta) / Gall(orum) Pro(culeiana) et A]ug(usta) Voc(ontiorum) c(ivium) R(omanorum) et I Pan(noniorum) Sab(iniana) et Gall(orum) Seb(osiana) et / [--- II] Ast(urum) et Gall(orum) Petr(iana) |(millitaria) c(ivium) R(omanorum) et I Hisp(anorum) Ast(urum) / [--- I Ner(via) Ge]rm(anorum) |(milliaria) et I Celt(iberorum) et I Thr(acum) et I Hispanorum) et I / [---] et I Sunu(corum) et I Ham(iorum) sag(ittaria) et I Aq(uitanorum) et I / [Fris(iavonum?) et I Tung]r(orum) |(milliaria) et I Ael(ia) Dac(orum) |(milliaria) et II Gall(orum) / [et II Pann(oniorum) et II Ast(urum) et I]I Del(matarum) et (II) Ner(viorum) et II Lin(gonum) et III / [Ner(viorum) et III Brac(ar)aug(ustanorum) et III]I Gall(orum) et III(I) Lin(gonum) et IIII Bre(ucorum) / et V Gall(orum) et VI Nerv(iorum) et VII] Thr(acum) et sunt in Britt(annia) / [sub Trebio G]erman[o qu]in(is) et vic(enis) plur(ibusve) stip(endiis) em(eritis) / [dim(issis) hon(esta) mi]ss(ione) quor(um) [nomin(a) s]ubscr(ipta) sunt ips(is) lib(eris) / [post(erisque) eor(um) civ(itatem) d]ed(it) et con(ubium) [cum uxor(ibus)] quas tunc hab(uissent) / [cum est civ(itas) ii]s dat(a) aut si q(ui) ca]el(ibes) ess(ent) cum iis quas / [postea duxiss(ent) dum[tax(at) [singuli sing]ulas // ] /[e]t I Ham(iorum) sag(ittaria) e[t I Aq(uitanorum et ---- et I Fris(iavonum?) et I] / Tung(rorum) |(milliaria) et I Ael(ia) D[ac(orum) |(milliaria) et II Gall(orum) et II Pann(oniorum)] / et II Ast(urum) et (II) Delm(atarum) et (II) Ner(viorum) [et II Lin(gonum)] et III Ling(onum) et III / Brac(ar)aug(ustanorum) et III Gall(orum) et I[III Lin(gonum) et I]III Bre(ucorum) et V / Gall(orum) et VI Nerv(iorum) et VII Thr(acum) [et sunt i]n Brittan(nia) / sub Trebio Germano quin(is) [et vicen(is) pl]uri[b(us)ve stip(endiis)] / emer(itis) dimiss(is) hon(esta) miss(ione) quor[um) nomina sub]/script(a) sunt ipsis liber(is) posteris[que eorum] / civitat(em) dedit et conub(ium) cum uxorib(us) q[uas tunc] hab(uissent) cum est civit(as) ii]s data aut si qui caelib(es) [es]/sent cum iis quas postea duxiss(ent) dumtax(at) sin/guli singuals a(nte) d(iem) XIII K(alendas) Sept(embres) / Q(uinto) Tineio Rufo / M(arco) Licinio Celere Nepote co(n)s(ulibus) / coh(ortis) II Lingon(um) cui prae(e)st / C(aius) Hedius Verus Pitino Merg(ente) / ex pedite / Itaxae Stamillae f(ilio) Daco / descript(um) et recognit(um) ex tabula aenea quae fi/xa est Romae in muro post templ(um) divi Aug(usti) / ad Minervam
  5. AE 2007, 1768 = AE 2008, 1758: [Imp(erator) Caesar d]ivi Traiani Part[hici f(ilius) divi Nervae nepos Traianu]s Hadrianus Aug(ustus) [pont(ifex) max(imus) trib(unicia) pot(estate)] XI c[o(n)s(ul) III eq(uitibus) et ped(itibus) qu]i mil(itaverunt) in al(is) VIII e[t // coh(ortibus) XXVII qu(ae) app(ellantur) Aug(usta) Gall(orum) Proc(uleiana) et Aug(usta) Voc(ontiorum) c(ivium) R(omanorum) et I Pan(noniorum) Sab(iniana) et Gall(orum) Seb(osiana) et ---- II Ast(urum) et Gall(orum) Petr(iana) oo(milliaria) c(ivium) R(omanorum) et I His(panorum) Ast(urum) --- et I Ner(via) Germ(anorum) oo(milliaria) et I Celt(iberorum) et I Thr(acum) et] / Hisp(anorum) et I Fid(a) [Var(dullorum) et --- I Sunu(corum) et I Ham(iorum)] / sag(ittaria) et I Aqui[tan(orum) --- I Tungr(orum) |(milliaria)] / et I Ael(ia) Dac(orum) |(milliaria) [et II Gall(orum) et II Pann(oniorum) et II Ast(urum) et II Delm(atarum)] / et (¿?) Nerv(iorum) et II L[in(gonum) et III Ling(onum) et III Brac(ar)aug(ustanorum) et IIII Gal]/lor(um) et IIII Lin(gonum) [et IIII Breuc(orum) et V Gall(orum) et VI Nerv(iorum) et] / VII Thr(acum) et [sunt in Brittann(ia) sub Trebio Germano] / quin(is) et vicen(is) [plur(ibusve) stip(endiis) emer(itis) dimiss(is) hon(esta)] / missio(ne) [quor(um) nomina subscript(a) sunt
  6. Imp(erator) Caesar divi Traiani Parth[ici f(ilius) divi Nervae] / nepos Traianus Hadrianu[s Aug(ustus) ponti(fex) maxim(us)] / trib(unicia) potest(ate) XIIII co(n)s(ul) II[I p(ater) p(atriae) pro co(n)s(ul)] / equitib(us) et peditib(us) qui mil[itaver(unt) in alis IIII et coh(ortibus)] / XVII quae appell(antur) II Astur(um) et G[all(orum) Petr(iana) oo(milliaria) c(ivium) R(omanorum) et I] / Hispan(orum) Astur(um) et I Tungr(orum) et [--- et I Ael(ia) Dac(orum)] / oo(milliaria) et II Gallor(um) et II Ling(onum) et II A[stur(um) et II Thrac(um) et II] / Dalmat(arum) et II Nerv(iorum) et III Ling(onum) [et III Nerv(iorum) et III Brac(ar)]/aug(ustanorum) et IIII G[al]lor(um) et IIII Ling(onum) e[t IIII Breuc(orum) et V Gal]/lor(um) et VI Ne[r]v(iorum) et VII T(h)rac(um) [et sunt in Britannia] / sub Iulio Sev[e]ro [quinque et viginti stipendiis eme]/ritis dimi[ssis honesta missione quorum] / nomina [subscripta sunt ipsis liberis posteris]/que eor[um civitatem dedit et conubium cum uxo]/rib(us) quas tu[nc habuissent cum est civitas iis data aut si qui caelibes essent cum iis quas postea duxissent dumtaxat singuli singulas // Imp(erator) Caesar divi Traiani Par[thici f(ilius) divi Nervae nepos] / Traianus Hadrianus A[ug(ustus) ponti(fex) maxim(us) trib(unicia) potest(ate)] / XIIII{I} co(n)s(ul) III p(ater) p(atriae) [pro co(n)s(ul)] / equit(ibus) et ped(itibus) qui mil[itaver(unt) in alis I]I[II et coh(ortibus) XVII quae appell(antur)] / II Ast(urum) et < G = C >all(orum) Petr(iana) |(milliaria) [c(ivium) R(omanorum) et I Hispan(orum) Astur(um) et I Tungr(orum) et ---] / et I Ael(ia) Dac(orum) oo(milliaria) et II G[allor(um) et II Ling(onum) et II Astur(um) et II Thrac(um)] / et II Dalm(atarum) et II Ner[v(iorum) et III Ling(onum) et III Nerv(iorum) et III] / Brac(ar)aug(ustanorum) et IIII Ga[llor(um) et IIII Ling(onum) et IIII Breuc(orum) et V] / < G = C >all(orum) et VI Nerv(iorum) et [VII T(h)rac(um) et sunt in Britannia sub Iulio] / Sev[ero
  7. ZPE-174-189: Imp(erator) Caesar divi Traiani Parthici f(ilius) divi Ner/vae nepos Traianus Hadrianus Aug(ustus) pont(ifex) / max(imus) trib(unicia) potest(ate) XVI co(n)s(ul) III p(ater) p(atriae) proco(n)s(ul) / equitib(us) et peditib(us) qui militaver(unt) in alis tri/bus et coh(ortibus) XII quae appell(antur) I Aug(usta) Gallor(um) Pro/cul(eiana) et Aug(usta) Vocont(iorum) et Vetton(um) Hisp(anorum) et I Aug(usta) Nerv(iana) / German(orum) |(milliaria) et I Celtib(erorum) et I Thr(acum) et I Ling(onum) et I Ha/mior(um) sag(ittariorum) et I Morin(orum) et I Sunuc(orum) et I et II Dalm(atarum) / et III Brac(araugustanorum) et IIII et V Gallor(um) et sunt in Britan/nia sub Iulio Severo quinq(ue) et vigint(i) sti/pend(iis) emeritis dimiss(is) honest(a) missione / quorum nomin(a) subscript(a) sunt ipsis li/ber(is) posterisq(ue) eorum civitat(em) dedit et / conub(ium) cum uxorib(us) quas tunc ha/buissent cum est civitas iis data aut si / qui caelib(es) essent cum iis quas postea du/xiss(ent) dumtaxat singuli singulas / a(nte) d(iem) V Id(us) Dec(embres) / C(aio) Acilio Prisco A(ulo) Cassio Arriano co(n)s(ulibus) / coh(ortis) I Hamior(um) sagitt(aria) cui prae(e)st / M(arcus) Mussius Conc<e=L>ssus / ex pedite / Longino Sesti < f = E >(ilio)¿ MOMS? / et Longino <f=L>(ilio) eius et Sestio f(ilio) eius / et Sestiae fil(iae) eius / descriptum et recognitum ex tabula ae/nea quae fixa est Romae in muro post / templum divi Aug(usti) ad Minervam // Ti(beri) Claudi Menandri / P(ubli) Atti Severi / T(iti) Flavi Romuli / L(uci) Pulli Daphni / P(ubli) Atti Festi / C(ai) Iuli Silvani / C(ai) Vettieni Hermetis // Imp(erator) Caesar divi Traiani Parthici f(ilius) divi Nerv(ae) / nep(os) Traianus Hadrianus Aug(ustus) pont(ifex) max(imus) / trib(unicia) pot(estate) XVI co(n)s(ul) III p(ater) p(atriae) proco(n)s(ul) / eq(uitibus) et ped(itibus) qui mil(itaverunt) in al(is) III et coh(ortibus) XII quae / app(ellantur) I Aug(usta) Gall(orum) Proc(uleiana) et Aug(usta) Voc(ontiorum) et Vett(onum) Hisp(anorum) et I / Aug(usta) Nerv(iana) Germ(anorum) |(milliaria) et I Ce< l = T >t(iberorum) et I Thr(acum) et I <L=S>ing(onum) / et I Ham(iorum) sag(ittariorum) et I Mor(inorum) et I Sun(ucorum) et I et II Dalm(atarum) et / III Brac(araugustanorum) et IIII et V Gall(orum) et sunt in Brit(annia) sub / <I=L>ulio Severo quinq(ue) et vig(inti) stip(endiis) em(eritis) dim(issis) / hon(esta) miss(ione) quor(um) nom(ina) subscr(ipta) sunt ips(is) lib(eris) / post(erisque) eor(um) civ(itatem) ded(it) et con(ubium) cum ux(oribus) quas tunc / hab(uissent) cum est civ(itas) iis data aut si q(ui) cael(ibes) ess(ent) / cum iis quas poste(a) dux(issent) dumtax(at) sing(uli) sin/gulas / a(nte) d(iem) V <I=L>d(us) Dec(embres) / C(aio) Acilio Prisco A(ulo) Cassio Arriano co(n)s(ulibus) / coh(ortis) I Hamior(um) sag(ittaria) cui prae(e)st / M(arcus) Mussius Concessus / ex pedite / Longino Sesti (sic) ¿MOMS? / et Longino f(ilio) eius / et Sestio f(ilio) eius / et Sestiae fil(iae) eius
  8. CIL XVI 82 = RIB II-01, 2401,08 = AE 1929, 97, Wroxeter (Reino Unido): [Imp(erator) Caes(ar) divi Traiani f(ilius) divi] Nerv(ae) nepos Tra[ian]us / [Hadrianus Aug(ustus) pont(ifex) max(imus) trib(unicia) pot(estate)] XVIIII co(n)s(ul) III p(ater) p(atriae) / [eq(uitibus) et ped(itibus) qui mil(itaverunt) in al(is) --- et coh(ortibus)] XXXI quae app(ellantur) Aug(usta) Gal(lorum) / [Proc(uleiana) ---] et Petr(iana) |(milliaria) et I Ast(urum) et Tun(grorum) / [et ---]r() et I Vard(ullorum) |(milliaria) et I et II / [---]ng() |(milliaria) et I Ham(iorum) et I et II Dal(matorum) / [---]n() naut(arum) et I B(a)et(asiorum) et I Bat(avorum) / [---] et III et IIII et VI Nerv(iorum) / [---] et V Gal(lorum) et VII Thr(acum) et / [sunt in Britann(ia) sub Mummio] Sisenna quin(is) et vic(enis) / [plu(ribus)ve stip(endiis) emer(itis) dimissis honest(a) missione quo]r(um) nom(ina) subscr(ipta) sunt ips(is) / [liberis posterisq(ue) eor(um) civit(atem) dedit et] con(ubium) cum ux(oribus) quas tunc / [habuissent cum est civit(as) iis da]t(a) aut siq(ui) cael(ibes) ess(ent) cum / [iis quas postea duxissent du]mtax(at) sin(guli) sing(ulas) // [ quin(is) e]t viceni[s] / [plurib(us)ve stip(endiis) emerit(is) dimiss]is honest(a) missione / [quor(um) nomina subsc]ript(a) sunt ipsis liberis pos/[teris]q(ue) eor(um) civit(atem) dedit et conub(ium) cum uxoribus / quas tunc habuissent cum est civit(as) iis data / aut si qui caelib(es) essent cum iis quas pos{t}t(ea) du/xissent dumtaxat singuli singulas / a(nte) d(iem) XVIII K(alendas) Mai(as) / L(ucio) Tutilio Pontiano P(ublio) Calpurnio Atiliano co(n)s(ulibus) / coh(ortis) II Dalmatarum cui prae(e)st / [--- I]ulius Maximus Roma / ex pedite / [Ma]nsueto Luci f(ilio) Trever(o) / [des]cript(um) et recognit(um) ex tabul(a) aenea quae fixa est / Romae in muro post templum divi Aug(usti) ad Minervam /
  9. CIL VII 760 = RIB I, 1795: Deo Sanct[o] / Veteri / Iul(ius) Pastor / imag(inifer) coh(ortis) II / Delma(tarum!) v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)
  10. CIL VII 759 = RIB I, 1791: Imminet Leoni Virgo caeles/ti situ spicifera iusti in/ventrix urbium conditrix / ex quis muneribus nosse con/tigit deos ergo eadem mater divum / Pax Virtus Ceres Dea Syria / lance vitam et iura pensitans / in caelo visum Syria sidus edi/dit Libyae colendum inde / cuncti didicimus / ita intellexit numine inductus / tuo Marcus Caecilius Do/natianus militans tribunus / in praefecto dono principis
  11. Not. Dig. Occ. XL, 43: Tribunus cohortis secundae Dalmatarum, Magnis
    Traducción: El tribuno de la cohorte II Delmatarum en Magnae.

Bibliografía[editar]

  • Cichorius, "Cohors II Delmatorum", RE. IV, Stuttgart 1900, col. 281.
  • P.A. Holder, The Roman Army in Britain, Londres 1982, p. 116.
  • J. Spaul, Cohors2: The evidence for and a short history of the auxiliary infantry units of the Imperial roman Army, BAR International Series, n.º 841, Oxford 2001, p. 304. ISBN 1-84171-046-6

Véase también[editar]

Enlaces externos[editar]