Usuario:Habii003/Taller

Zarys Falcon

Zarys Falcon diziplinarteko artista da, ahots-performerra, bitartekaria eta ikertzailea. Ahots-musika herrikoia eta esperimentala, mugimendua eta sustrai afrokaribarreko kultura-adierazpenak uztartzen ditu.

Biografia

Zarys Falcon El Carmen de Bolivarren jaio zen, Kolonbian, 1976an. Bere heziketa akademikoan Arte Eszenikoak ikasi zituen Bolivarreko Arte Eder eta Zientzien Unibertsitatean, baita Kantu Lirikoa ere Antioquiako Unibertsitatean. Bere ibilbidean zehar, Zarysek hainbat diziplina artistikotan sartu du, eta opera, musika, kontzertu, performance, zirku eta antzerkiko interpretea izan da. Bere talentua eta lana nazioarteko sorkuntzarako eta zirkulaziorako hainbat bekarekin aintzatetsi dira, eta, horri esker, bere lana munduko hainbat agertokitan aurkeztu ahal izan du, Centre Pompidou eta Jamaikako egoitza bat, besteak beste. Gaur egun, Iruñean bizi da, eta Katanga Dub musika-proiektuaren sortzaileetako bat da.

Zarys Falconek hainbat eragin eta adierazpen kulturalen konbergentzia ezaugarri duen praktika artistikoa garatu du. Zarys Falconek diziplina arteko artea lantzen du batez ere, adierazpen artistikoko hainbat modu uztartuz, hala nola musika, dantza, performancea eta ahots-performancea. Bere lanak gai eta kontzeptu ugari biltzen ditu, ahotsa, feminismoa, aniztasuna, memoria, gorputza, komunitatea, identitatea eta errituala barne. Elementu horiek bere obran txertatzean, Zarysek esperientzia artistikoak sortzen ditu, kultura herrikoiaren, historia pertsonal eta kolektiboaren eta narratiba sozialen arteko elkarguneak aztertzen dituztenak. Bere mugimendu artistikoari dagokionez, Zarys Falcon arte garaikidearekin eta ahozko performance esperimentalarekin lotu daiteke. Diziplinarteko ikuspegiak eta gaur egungo gai sozial eta politikoen azterketak testuinguru artistiko baten barruan kokatzen dute, konbentzio tradizionalei aurre egin eta adierazpide eta parte-hartze berriak bilatzen dituena. Gainera, feminismoarekin eta aniztasunarekin duen konpromisoa genero-berdintasuna sustatzen duten mugimendu artistikoekin eta artean hainbat ikuspegi txertatzearekin lotzen du.

Karrera Artistikoa

Katanga Dub

Falconek ahots-musikarekin arakatu eta esperimentatu du bere forma guztietan, herri-tradiziotik abangoardia esperimentaleraino. Bere lana ahotsaren adierazkortasunagatik eta potentziagatik bereizten da, baita soinuaren bidez emozioak eta kontzeptuak transmititzeko duen trebetasunagatik ere. Ahots-interprete gisa egindako lanaz gain, kultura- eta ikerketa-bitartekari gisa ere nabarmendu da Falcon. Afrokaribeko musikaren, mugimenduaren eta tradizio kulturalen arteko loturak aztertzen dituzten proiektuetan parte hartu du, eta, horrela, adierazpen artistiko horiek aberasten eta zabaltzen lagundu du.[1]

Kantari-performer gisa parte hartu du Katanga Dub musika-proiektuan, Iruñean (Nafarroa) kokatutako taldea, Kolonbiako Karibeko eta Euskal Herriko soinu-lurraldeak uztartzen dituena. Katanga Dub bere estetikengatik nabarmendu da magia, festa eta gozamena uztartzen dituelako, eta Nafarroan, Euskal Herrian eta Frantzian kontzertuak eman ditu 2019ko maiatzean hasi zenetik. Proiektu honetan, Zarys Falconek bere ahotsa eta mugimendu eskultorikoak eskaintzen ditu eszenatokian presentzia mistikoa irudikatzeko. Bere ahotsak Kolonbiako Karibeko lurraldeko Mariaren Mendietatik etorritako arbasoen tradizioa irudikatzen du. Gainera, Zarys Falcon opera-abeslari, eszena-sortzaile, performer eta konpositore gisa egindako ibilbideagatik da ezaguna, eta, horri esker, munduko hainbat agertokitan jo ahal izan du, eta erbestean birjaio da, mendi eta lirikotasunetik.​

Katanga Dub-en​ ikuskizunean, Zarys Falcon Iosu Martirekin​ batera aurkezten da. Iosu Marti Nafarroako musika ekoizle eta dub mugimenduaren aitzindaria da, eta zuzeneko nahasketak eta askotariko paisaiak eta soinuak elkartzen dituzten bisualak sortzen ditu. Gainera, ikuskizunak Galina Rodríguez eta Carolina Salinas dantzari kolonbiarrek interpretatutako koreografien proiekzioak ditu, esperientzia aberasteko giro psikodelikoa eta onirikoa birsortzen dutenak. Katanga Dub proiektu musikalak "Mariposa Negra" izeneko lehen diskoa kaleratu du, Santiago Noriega ekoizlearen babespean grabatutako 8 abesti biltzen dituena. Gainera, "Beldarraren Ametsa" bideoklipa ekoitzi dute, Frankensteinen munstroaren mitoa ikuspegi afrofeministatik berrikusten duena.​

Diziplinartekotasuna

Zarys Falconek ahots-artea eta diziplinarteko performancea ditu ardatz, eta ahotsa erabiltzen du adierazpide nagusi gisa. Bere lanak genero eta teknika ugari biltzen ditu, musika esperimentaletik eta inprobisaziotik hasi eta ahozko narrazioraino eta gorputza soinu-tresna gisa esploratzeraino.

Zarys Falconek giza ahotsaren botere emozional eta poetikoari buruz ikertzen eta hausnartzen du. Bere performance eta obra musikalen bidez, ikusleen emozioekin konektatu eta mezu sakon eta esanguratsuak transmititu nahi ditu. Gainera, bere lanak hezkuntza-potentziala izan dezake, beste batzuk beren ahotsa eta ahots-adierazpena modu sortzailean eta hunkigarrian aztertzera inspiratzen baititu.

Zarys Falconek onartzen du ahozko transmisioak duen garrantzia identitate indibidual eta kolektiboen eraikuntzan. Bere performance eta kolaborazioen bidez, bere komunitateen identitatearen parte diren ahozko tradizioak eta istorio pertsonalak ohoratu nahi ditu. Gainera, haren lana baliagarria izan daiteke ahotsa eta ahozko narrazioa ahalduntzeko eta autoadierazteko tresna gisa erabiltzeko.

Zarys Falconek ikuspegi esperimentala eta ahots-artearen eta performancearen mugak zalantzan jartzeko jarrera ditu ezaugarri. Teknika eta kontzeptu berrien esplorazioaren bidez, giza ahotsaren aukerak zabaltzea eta ezarritako konbentzio artistikoei aurre egitea bilatzen du.[2]

Zarys Falcon diziplina eta performer anitzeko artista da, eta musika, dantza eta adierazpen kulturala lantzen ditu. YouTubeko bere kanalean, bere musika estilo eklektikoa nabarmentzen den eduki barietate bat partekatzen du, elementu elektronikoak erritmo afrokaribear tradizionalekin konbinatzen dituena, bullerengea kasu. Bere aurkezpenek, askotan, elementu erritualak eta konpromiso komunitariokoak barne hartzen dituzte, bere sustrai kulturalekin sakonki konektatzeko eta sendatze eta identitate kolektiboaren zentzua sustatzeko helburuarekin.​

Falconen lana diaspora afrokaribarraren tradizioetan errotuta dago, eta memoria, identitate eta erresistentzia gaiak aztertzeko erabiltzen du bere plataforma. Bere emanaldien ezaugarri nagusiak ahots-emankizun indartsua eta dantza eta musika tradizionaleko formak sartzea dira, ikuspegi garaikide baten bidez berrinterpretatzen dituenak (Tresnaka).​