Anexo:Abreviaturas latinas

De Wikipedia, la enciclopedia libre
(Redirigido desde «Lista de abreviaturas latinas»)

En lo que sigue se enumeran las abreviaturas latinas conocidas que se usan en los escritos e inscripciones de la Antigua Roma. Nótese que al ser expresiones extranjeras deben escribirse en cursiva y sin tildes.[1][2][3][4]


A[editar]

  • A. -- Absolvo, Aedilis, Aes, Ager, Ago, Aio, Amicus, Annus, Antiquo, Auctor, Auditor, Augustus, Aulus, Aurum, Aut.
  • A.A. -- Aes alienum, Ante audita, Apud agrum, Aurum argentum.
  • AA. -- Augusti.
  • AAA. -- Augusti tres.
  • A.A.A.F.F. -- Auro argento acre flando feriundo.
  • A.A.V. -- Alter ambove.
  • A.C. -- Acta causa, Alins civis.
  • A.D. -- Ante diem
  • A.D.V. -- Ante diem quintum.
  • A.D.A. -- Ad dandos agros.
  • AEO. -- Aedes, Aedilis, Aedilitas.
  • AEM., AIM. -- Aemilius, Aemilia.
  • AER. -- Aerarium.
  • AER.P. -- Aere publico.
  • A.F. -- Acture fide, Auli filius.
  • AG. -- Ager, Ago, Agrippa.
  • A.G. -- Ammo grato, Aulus Gellius.
  • A.L.AE., A.L.E. -- Arbitrium litis aestimandae.
  • A.M., A.MILL. -- Ad milliarium.
  • AN. -- Aniensis, Annus, Ante, Annorum.
  • ANN. -- Annales, Anni, Annona, Annis, Annorum.
  • ANT. -- Ante, Antonius.
  • A.O. -- Alii omnes, Amico optimo.
  • AP. -- Atppius, Apud.
  • A.P. -- Ad pedes, Aedilitia potestate.
  • A.P.F. -- Auro (o argento) publico feriundo.
  • A.P.M. -- Amico posuit monumentum, Annorum plus minus.
  • A.P.R.C. -- Anno post Romam conditam.
  • ARG. -- Argentum.
  • AR.V.V.D.D. -- Aram votam volens dedicavit, Arma votiva dono dedit.
  • AT, A TE., A TER. -- A tergo.
  • A.T.M.D.O. -- Aio te mihi dare oportere.
  • AV. -- Augur, Augustus, Aurelius.
  • A.V. -- Annos vixit.
  • A.V.C. -- Ab urbe condita.
  • AVG. -- Augur, Augustus.
  • AVGG. -- Augusti (dicho generalmente de dos).
  • AVGGG. -- Augusti tres.
  • AVT.PR.R. -- Auctoritas provinciae Romanorum.

B[editar]

  • B. -- Balbius, Balbus, Beatus, Bene, Beneficiarius, Beneficium, Bonus, Brutus, Bustum.
  • B. (por V.) -- Berna Bivus, Bixit.
  • B.A. -- Bixit anos, Bonis auguriis, Bonus amabilis.
  • BB., B.B. -- Bene bene, i.e. optime, Optimus.
  • B.D. -- Bonae deae, Bonum datum.
  • B.DD. -- Bonis deabus.
  • B.D.S.M. -- Bene de se merenti.
  • B.F. -- Bona femina, Bona fides, Bona fortuna, Bonum factum.
  • B.F. -- Bona femina, Bona filia.
  • B.H. -- Bona hereditaria, Bonorum heres.
  • B.I. -- Bonum judicium.
  • B.I.D. -- Bis in diem.
  • B.I.I. -- Boni judicis judicium.
  • B.M. -- Beatae memoriae, Bene merenti.
  • B.N. -- Bona nostra, Bonum nomen.
  • BN.H.I. -- Bona hic invenies.
  • B.P. -- Bona paterna, Bonorum potestas, Bonum publicum.
  • B.Q. -- Bene quiescat, Bona quaesita.
  • B.RP.N. -- Boho reipublicae natus.
  • BRT. -- Britannicus.
  • B.T. -- Bonorum tutor, Brevi tempore
  • B.V. -- Bene vale, Bene vixit, Bonus vir.
  • B.V.V. -- Balnea vina Venus.
  • BX. -- Bixit (por vixit).

C[editar]

  • C. -- Caesar, Cains, Caput, Causa, Censor, Civis, Conors, Colonia Comitialis (dies), Condemno, Cónsul, Cum, Curo, Custos, Caia, Centuria, Cum, Con. (prefijo).
  • C.B. -- Civis bonus, Commune bonum, Conjugi benemerenti, Cui bono.
  • C.C. -- Calumniae causa, Causa cognita, Conjugi carissimae, Consilium cepit, Curiae consulto.
  • C.C.C. -- Calumniae cavendae causa.
  • C.C.F. -- Caesar (o Caius) curavit faciendum, Caius Caii filius.
  • CC.VV. -- Clarissimi viri.
  • C.D. -- Caesaris decreto, Cains Decius, Comitialibus diebus.
  • CES. -- Censor, Censores.
  • CESS. -- Censores.
  • C.F. -- Causa fiduciae, Conjugi fecit, Curavit faciendum.
  • C.H. -- Custos heredum, Custos hortorum.
  • C.I. -- Caius Julius, Consul jussit, Curavit judex.
  • CL. -- Clarissimus, Claudius, Clodius, Colonia.
  • CL.V. -- Clarissimus vir, Clypeum vovit.
  • C.M. -- Caius Marius, Causa mortis.
  • CN. -- Cnaeus.
  • COH. -- Coheres, Conors.
  • COL. -- Collega, Collegium, Colonia, Columna.
  • COLL. -- Collega, Coloni, Coloniae.
  • COM. -- Comes, Comitium, Comparatum.
  • CON. -- Conjux, Consensus, Consiliarius, Cónsul, Consularis.
  • COR. -- Cornelia (tribus), Cornelius, Corona, Corpus.
  • COS. -- Consiliarius, Cónsul, Consulares.
  • COSS. -- Cónsules.
  • C.P. -- Carissimus (o Clarissimus) puer, Civis publicus, Curavit ponendum.
  • C.R. -- Caius Rufus, Civis Romanus, Curavit reficiendum.
  • CS. -- Caesar, Communis, Cónsul.
  • C.V. -- Clarissimus (o Consularis) vir.
  • CVR. -- Cura, Curator, Curavit, Curia.

D[editar]

  • D. -- Dat, Dedit, De, Decimus, Decius, Decretum, Decurio, Deus, Dicit, Dies, Divus, Dominus, Domus, Donum. Dedicavit
  • D.C. -- Decurio coloniae, Diebus comitialibus, Divus Caesar.
  • D.D. -- Dea Dia, Decurionum decreto, Deo dedit, Dono dedit.
  • D.D.D. -- Datum decreto decurionum, Dono dedit dedicavit.
  • D.E.R. -- De ea re.
  • DES. -- Designatus.
  • D.O.M. -- Deo Optimo Maximo
  • D.I. -- Dedit imperator, Diis immortalibus, Diis inferis.
  • D.l.M. -- Deo invicto Mithrae, Diis inferis Manibus.
  • D.M. -- Deo Magno, Dignus memoria, Diis Manibus, Dolo malo.
  • D.M.S. -- Diis Manibus sacrum
  • D.P.S. -- Dedit proprio sumptu, Deo perpetuo sacrum, De pecunia sua.

E[editar]

  • E. -- Ejus, Eques, Erexft, Ergo, Est, Et, Etiam, Ex.
  • EG. -- Aeger, Egit, Egregius.
  • E.M. -- Egregiae memoriae, Ejusmodi, Erexit monumentum, Ex Manubis.
  • EQ.M. -- Equitum magister.
  • E.R.A. -- Ea res agitur.
  • etc. -- et cætera.
  • et seq. -- et sequentes.
  • E.G. -- "Exempli gratia -- (por ejemplo)

F[editar]

  • F. -- Fabius, Facere, Fecit, &c., Familia, Fastus (dies), Felix, Femina, Fides, Filius, Flamen, Fortuna, Frater, Fuit, Functus.
  • F.C. -- Faciendum curavit, Fidei commissume, Fiduciae causa.
  • F.D. -- Fidem dedit, Flamen Dialis, Fraude donavit.
  • F.F.F. -- Ferro flamma fame, Fortior fortuna fato.
  • FL. -- Filius, Flamen, Flaminius, Flavius.
  • F.L. -- Favete linguis, Fecit libens, Felix líber.
  • FR. -- Forum, Fronte, Frumentarius.
  • F.R. -- Forum zorr.

G[editar]

  • G. -- Gaius (Caius), Gallia, Gaudium, Gellius, Gemma, Gens, Gesta, Gratia.
  • G.F. -- Gemina felix (aplicado a una legión).
  • G.P.F. -- Gemina pia fidelis (aplicado a una legión).
  • GL. -- Gloria.
  • GN. -- Genius, Gens, Genus, Gnaeus (Cnaeus).
  • G.P.R. -- Genio populi Romani.

H[editar]

  • H. -- Habet, Heres, Hic, Homo, Honor, Hora.
  • HER. -- Heres, Herennius.
  • HER., HERC. -- Hercules.
  • H.L. -- Hac lege, Hoc loco, Honesto loco.
  • H.M. -- Hoc monumentum, Honesta mulier, Hora mala.
  • H.M.H.N.S. -- Hic monumentum heredes non sequetur.
  • H.S.E. -- Hic sepultus est, Hic situs est.
  • H.S.S. -- Hic siti sunt.
  • H.V. -- Haec urbs, Hic vivit, Honeste vixit, Honestus vir.

I[editar]

  • I. -- Immortalis, Imperator, In, Infra, Inter, Invictus, Ipse, Isis, Judex, Julius, Junius, Jupiter, Justus.
  • IA. -- Jam, Intra.
  • I.C. -- Julius Caesar, Juris Consultum, Jus civile.
  • ID. -- Ídem, Idus, Interdum.
  • l.D. -- Inferis diis, Jovi dedicatnm, Jus dicendum, Jussu Dei.
  • I.D.M. -- Jovi deo magno.
  • I.F. -- In foro, In fronte.
  • I.H. -- Jacet hic, In honestatem, Justus homo.
  • IM. -- Imago, Immortalis, Immunis, Impensa.
  • IMP. -- Imperator, Imperium.
  • INRI -- Iesvs Nazarenvs Rex Ivdaeorvm.
  • IN AG. P. -- In agro pedes.
  • IN FR. P. -- In fronte pedes.
  • I.O.M. -- Iovi optimo maximo.
  • I.P. -- In publico, Intra provinciam, Justa persona.
  • I.S.V.P. -- Impensa sua vivus posuit.

K[editar]

  • K. -- Kaeso, Caia, Calumnia, Caput, Carus, Castra.
  • K., KAL., KL. -- Kalendae.

L[editar]

  • L. -- Laelius, Legio, Lex, Libens, Líber, Libra, Locus, Lollius, Lucius, Ludus.
  • LB. -- Libens, Liberi, Libertus.
  • L.D.D.D. -- Locus datus decreto decurionum.
  • LEG. -- Legatus, Legio.
  • LEG. AVG. PR. PR. -- Legatus Augusti pro Praetore
  • LIB. -- Líber, Liberalitas, Libertas, Libertus, Librarius.
  • LL. -- Leges, Libentissime, Liberti.
  • L.M. -- Libens merito, Locus monumenti.
  • L.S. -- Laribus sacrum, Libens solvit, Locus sacer, Lectori Salutem.
  • LVD. -- Ludus.
  • LV.P.F. -- Ludos publicos fecit.

M[editar]

  • M. -- Magister, Magistratus, Magnus, Manes, Marcus, Marins, Marti, Mater, Memoria, Mensis, Miles, Monumentum, Mortuus, Mucius, Mulier.
  • M'. -- Manius.
  • M.D. -- Magno Deo, Manibus diis, Matri deum, Merenti dedit.
  • MES. -- Mensis.
  • MESS. -- Menses.
  • M.F. -- Mala fides, Marci filius, Monumentum fecit.
  • M.I. -- Matri Idaeae, Matii Isidi, Maximo Jovi.
  • MNT., MON. -- Moneta.
  • M.P. -- Male positus, Monumentum posuit.
  • M.S. -- Manibus sacrum, Memoriae sacrum, Manu scriptum.
  • MVN. -- Municeps, municipium (también MN., MV. y MVNIC.)
  • M.V.S. -- Marti ultori sacrum, Merito votum solvit.

N[editar]

  • N. -- Natio, Natus, Nefastus (dies), Nepos, Neptunus, Nero, Nomen, Non, Nonae, Noster, Novus, Numen, Numerius, Numerus, Nummus.
  • N.B. -- Nota bene.
  • NEP. -- Nepos, Neptunus.
  • N.F.C. -- Nostrae fidei commissum.
  • N.L. -- Non licet, Non liquet, Non longe.
  • N.M.V. -- Nobilis memoriae vir.
  • NN. -- Nostri.
  • NN., NNO., NNR. -- Nostrorum.
  • NOB. -- Nobilis.
  • NOB., NOBR., NOV. -- Novembris.
  • N.P. -- Nefastus primo (priore parto diei), Non potest.

O[editar]

  • O. -- Ob, Officium, Omnis, Oportet, Optimus, Opus, Ossa.
  • OB. -- Obiit, Obiter, Orbis.
  • O.C.S. -- Ob cives servatos.
  • O.H.F. -- Omnibus honoribus functus.
  • O.H.S.S. -- Ossa hic sita sunt.
  • OR. -- Hora, Ordo, Ornamentum.
  • O.T.B.Q. -- Ossa tua bene quiescant.
  • OpCit -- Opus Citato

P[editar]

  • P. -- Pars, Passus, Pater, Patronus, Pax, Perpetuus, Pes, Pius, Plebs, Pondo, Populus, Post, Posuit, Praeses, Praetor, Primus, Pro, Provincia, Publicus, Publius, Puer.
  • P.C. -- Pactum conventum, Patres conscripti, Pecunia constituta, Ponendum curavit, Post consulatum, Potestate censoria.
  • P.F. -- Pia fidelis, Pius felix, Promissa fides, Publii filius.
  • P.M. -- Piae memoriae, Pius minus, Pontifex maximus.
  • P.P. -- Pater patratus, Pater patriae, Pecunia publica, Praepositus, Primipilus, Propraetor.
  • PR. -- Praeses, Praetor, Pridie, Princeps.
  • P.R. -- Permissu reipublicae, Populus Romanus.
  • P.R.C. -- Post Romam conditam.
  • PR.PR. -- Praefectus praetorii, Propraetor.
  • PROC -- Procurator
  • PROCOS -- Proconsul
  • P.S. -- Pecunia sua, Plebiscitum, Proprio sumptu, Publicae saluti, Post Scriptum.
  • P.V. -- Pia victrix, praefectus urbi, Praestantissimus vir.

Q[editar]

  • Q. -- Quaestor, Quando, Quantus, Que, Qui, Quinquennalis, Quintus, Quirites.
  • Q.D. -- quaque die.
  • Q.D.R. -- Qua de re.
  • Q.E.D -- Quod erat demonstrandum
  • Q.I.D. -- quater in die.
  • Q.I.S.S. -- Quae infra scripta sunt
  • Q.S.S.S. -- Quae supra scripta sunt
  • QQ. -- Quaecunque, Quinquennalis, Quoque.
  • Q.R. -- Quaestor reipublicae.

R[editar]

  • R. -- Recte, Res, Respublica, Retro, Rex, Ripa, Roma, Romanus, Rufus, Rursus.
  • R.C. -- Romana civitas, Romanus civis.
  • RESP., RP. -- Respublica.
  • RET.P., RP. -- Retro pedes.

S[editar]

  • S. -- Sacrum, Scriptus, Semis, Senatus, Sepultus, Servius, Servus, Sextus, Sibi, Sine, Situs, Solus, Solvit, Sub, Suus.
  • SAC. -- Sacerdos, Sacrificium, Sacrum.
  • S.C. -- Senatus consultum.
  • S.C.R -- Scriptum.
  • S.D. -- Sacrum diis, Salutem dicit, Senatus decreto, Sententiam
  • S.D.M. -- Sacrum diis Manibus, Sine dolo malo.
  • SER. -- Servius, Servus.
  • SEX. -- Sextus, Sexta.
  • S.E.T.L. -- Sit ei terra levis.
  • SN. -- Senatus, Sententia, Sine.
  • S.P. -- Sacerdos perpetua, Sine pecunia, Sua pecunia.
  • S.P.A -- Salus Per Aquam.
  • S.P.D. -- Salutem plurimam dicit.
  • S.P.Q.R. -- Senatus populusque Romanus.
  • S.S. -- Sanctissimus senatus, Supra scripture.
  • S.T.T.L. -- Sit tibi terra levis.
  • S.V.B.E.E.Q.V. -- Si vales bene est, ego quidem valeo.
  • S.V. -- sub verbo; sub voce.

T[editar]

  • T. -- Terminus, Testamentum, Titus, Tribunus, Tu, Turma, Tutor.
  • TB., TI., TIB. -- Tiberius.
  • TB., TR., TRB. -- Tribunus.
  • T.I.D. -- ter in die.
  • T.F. -- Testamentum fecit, Titi filius, Titulum fecit, Titus Flavius.
  • TM. -- Terminus, Testamentum, Thermae.
  • T.F.I -- Testamento fieri iussit
  • T.P. -- Terminum posuit, Tribunicia potestate, Tribunus plebis.
  • TVL. -- Tullius, Tunus.

V[editar]

  • V. -- Urbs, Usus, Uxor, Vale, Verba, Vestalis, Vester, Vide, Vir, Vivus, Vixit, Volo, Votum.
  • VA. -- Veterano assignatus, Vixit annos.
  • V.C. -- Vale conjux, Vir clarissimus, Vir consularis.
  • V.Gr -- Verbi Gratia
  • V.E. -- Verum etiam, Vir egregius, Visum est.
  • V.F. -- Usus fructus, Verba fecit, Vivus fecit.
  • V.P. -- Urbis praefectus, Vir perfectissimus, Vivus posuit.
  • V.R. -- Urbs Roma, Uti rogas, Votum reddidit.
  • V.S.L.A. -- Votum solvit libens animo.
  • V.S.L.M. -- Votum solvit libens merito.

X[editar]

  • X.V. -- Decem vir.
  • XV V. -- Quindecim vir.
  • XX. L. -- Vigesima libertatis.
  • XX. H. -- Vigesima hereditatis.

Referencias[editar]

  1. Real Academia Española y Asociación de Academias de la Lengua Española (2010). Ortografía de la lengua española. Espasa. p. 610. Consultado el 9 de octubre de 2018. «se considera más conveniente tratar los latinismos como los demás préstamos de otras lenguas, de modo que se escribirán con tilde solo cuando se hayan adaptado plenamente al español». 
  2. «Abreviaturas comunes en las Inscripciones Latinas». Consultado el 3 de marzo de 2020. 
  3. «Abreviaturas y expresiones latinas». Consultado el 3 de marzo de 2020. 
  4. «Abreviaciones Latinas». Consultado el 3 de marzo de 2020.