Cayo Salustio Crispo Pasieno

De Wikipedia, la enciclopedia libre
(Redirigido desde «Cayo Salustio Pasieno Crispo»)
Cayo Salustio Crispo Pasieno
Información personal
Fallecimiento 47 Ver y modificar los datos en Wikidata
Causa de muerte Homicidio y pena de muerte Ver y modificar los datos en Wikidata
Familia
Padre Gaius Sallustius Crispus Ver y modificar los datos en Wikidata
Cónyuge
Información profesional
Ocupación Político y militar Ver y modificar los datos en Wikidata
Cargos ocupados

Cayo o Gayo Salustio Crispo Pasieno[a]​ (m. 47) fue un político romano que desempeñó el consulado en el año 27, bajo el gobierno del emperador Tiberio, y en 44, bajo el gobierno del emperador Claudio. Perteneció por nacimiento a la gens Pasiena, por adopción a la Salustia y emparentó por matrimonio con la dinastía Julio-Claudia.

Familia[editar]

Era hijo natural de Lucio Pasieno Rufo, un consular de época augústea, y nieto del célebre orador Pasieno. Fue adoptado por Cayo Salustio Crispo —a su vez hijo adoptivo del historiador Salustio, caballero romano que se contaba entre los amigos de Augusto. En tiempos de Tiberio casó con Domicia, hija de Antonia la Mayor, a la que representó en un juicio en el que también estuvo implicado su cuñado Cneo Domicio Enobarbo.[1]​ Tras divorciarse hacia el año 40 de Domicia, se casó en 41 con Agripina la Menor, sobrina del emperador Claudio, que a su vez había enviudado de Domicio Enobarbo.[2]​ Ann Ellis Hanson y Ronald Syme por separado propusieron que Salustia Calvina, esposa de Publio Ostorio Escápula,[3]​ pudo ser su hermana adoptiva.[4]

Cargos públicos[editar]

Obtuvo la cuestura como quaestor Caesaris del emperador Tiberio en 18 y el consulado sufecto en 27.[5]​ Más tarde, vinieron el proconsulado de Asia en 42 —cuando fue honrado en una inscripción por los habitantes de Éfeso y un segundo consulado en 44 esta vez como ordinario.[6]​ Una inscripción de Dougga menciona a un Pasieno Rufo, tribuno militar de la Legio XII Fulminata,[7]​ que quizá sirvió bajo Coso Cornelio Léntulo Getúlico en 6. Syme propuso que podría tratarse de este personaje; Ursula Vogel-Weidemann y Eva Tobalina, dado el largo intervalo con la siguiente magistratura conocida, se inclinaron por un posible hermano mayor muerto de forma prematura.[8]

Semblanza[editar]

Pasieno fue un destacado orador y una de las personas más cultas de su época. Del historiador Salustio heredó el nombre, la riqueza y los contactos. La caída en desgracia de Léntulo Getúlico en el año 39 le apartó de la política, pero consiguió recuperar el favor imperial de Claudio.[9]Tácito recuerda una de sus célebres frases: «nunca fue mejor el esclavo ni peor el señor» en relación con Calígula y Tiberio.[10]​ Para Séneca era el hombre más sutil que había conocido.[11]​ Tras su repentina muerte en el año 47 —se rumoreó que Agripina lo había envenenado—, se le concedió un funeral público y Claudio ordenó erigirle una estatua en la basílica Julia.[12]​ Su tumba estaba en la vía Apia y sus riquezas fueron heredadas por su hijastro Nerón.[13]

Véase también[editar]

Notas[editar]

  1. C. Sallustius Crispus Passienus.

Referencias[editar]

  1. Tobalina, 2007, pp. 76 y 280.
  2. Syme, 1968, p. 79; Tobalina, 2007, p. 306, n. 278.
  3. CIL 06, 23601.
  4. Hansen, 1982, p. 246; Syme, 1986, p. 301, n. 8.
  5. Así se deduce de AE 1987, 163 = AE 1991, 306 = AE 1991, 307 = InscrIt. 13-1, 24, Roma (Italia):----]s Reg(ulus?) per(egrinus) / [Cossus Corne]lius L(ucius) Piso / [suf(fecti) A(ulus) Plautius] / [A(ulus) Caecina] / [ // ]cala() urb(anus) / [---] Plaut() per(egrinus) / [L(ucius) Lami]a M(arcus) Servilius / [suf(fecti)] P(ublius) Silius P(ubli) f(ilius) / L(ucius) Volusius / [---]rius urb(anus) / [---]ius per(egrinus) / [Sex(tus) Aelius Catus] C(aius) Sentius Sat(urninus) / [suf(fecti)] C(aius) Clodius Licin(us) / Cn(aeus) S[e]ntius / [ // ] / M(anio) Aemilio [T(ito) Statilio co(n)s(ulibus)] / suf(fectus) L(ucius) Ca[ssius] / C(aius) Norbanus [u]rb(anus) / Sex(tus) Caecina [---]a per(egrinus) / Germ(anico) C[aes(are) C(aio) Font]eio co(n)s(ulibus) / [suf(fectus) C(aius) Vise]llius Varro / [---] urb(anus) / [---] per(egrinus) / [L(ucio) Munatio C(aio) Silio] co(n)s(ulibus) / [suf(fectus) ---]gus / [ // ] / [L(ucius) Pompo]nius [Flaccus] / [C(aius) Caeli]us Rufu[s] / [suf(fecti) C(aius) Vibiu]s Mar[sus] / [L(ucius) V]olunseius / [Cn(aeus) Treme]lius urb(anus) / [M(arcus) Aureliu]s Co[tt]a per(egrinus) / [Ti(berius)] Caes(ar) Au]g(ustus) III / [Germani]c(us) Caes(ar) II / [suf(fecti) L(ucius) Seiu]s Tubero / M(arcus) Livineius / M(arcus) Vipstan(us) Gall(us) / [C(aius)] Rubell(ius) Bland(us) / [--- Iunius] Gallio urb(anus) / [D(ecimus) Hater]ius Agr[ippa] per(egrinus) / [M(arcus) Silanus L(ucius) N]orbanus / suf(fectus) P(ublius) Petronius / M(arcus) Satrius Valens urb(anus) / M(arcus) Claudius Marcell(us) per(egrinus) / M(arcus) Valerius Messallinus / M(arcus) Aurelius Cotta / C(aius) Antistius Vetus urb(anus) / C(aius) Asinius Pollio per(egrinus) / [D(ecimus] Haterius Agrip[pa] / [C(aius) Sulpici]us Galb[a] / [ // ] / [C(aius) Asinius P]ollio / [C(aius) Antistius V]etus / [suf(fectus) C(aius) Stertinius M]axim(us) / [---] urb(anus) / [Cn(aeus) Le]ntulus Ga[etuli]c(us) per(egrinus) / [Ser(vius) Co]rnelius Cethegus / [L(ucius) Vis]ellius Varro / [suf(fecti)] C(aius) Calpurn(ius) Aviola / P(ublius) Scipio / M(arcus) Plautius Silvanus urb(anus) / suf(fectus) M(arcus) Licinius Cras(sus) Frugi / C(aius) F[u]lcinius Trio per(egrinus) / Cossus Cornelius Lentulus / M(arcus) A[s]inius Agrippa / [suf(fectus) C(aius) Petronius] / [C(aius) A]ppius Iunius Silanus urb(anus) / [-] Marcius Hortalus per(egrinus) / Cn(aeus) [Le]ntulus Gaetulicus / C(aius) Ca[lv]isius Sabinus / [s]uf(fecti) L(ucius) Silanus D(ecimi) f(ilius) / C(aius) Vellaeus Tu[tor] / A(ulus) [Pl]autius u[rb(anus)] / L(ucius) Sextilius Pacon[ianus per(egrinus)] / L(ucius) Calpur[n]ius [Piso] / M(arcus) Cras[sus Frugi] / su[f(fecti)] P(ublius) Le[ntulus(?)] / C(aius) Sall[ustius Crispus] / [--- Cars]idius Sa[cerdos urb(anus)] / [Se]x(tus) Papini[us Allen(ius) per(egrinus)] / [C(aius) Appius] Iunius S[ilanus] / [P(ublius) Silius Nerva] / [suf(fecti) Q(uintus) Iunius Blaesus] / [L(ucius) Antistius Vetus] / [--- urb(anus)] / [--- per(egrinus)] // L(ucius) Rubell(ius) [Geminus] / C(aius) Fufius G[eminus] / suf(fecti) A(ulus) Pla[utius] / L(ucius) Aspr[enas] / C(aius) Splattius [urb(anus)] / L(ucius) Sulla [per(egrinus)] / L(ucius) Cassius M(arcus) [Vinicius] / suf(fecti) L(ucius) Naevius [C(aius) Cassius] / P(ublius) Trebu[lanus urb(anus)] / Ser(vius) T[---]act() [per(egrinus)] / Ti(berio) Caesare Aug(usto) V [co(n)s(ule)] / suf(fecti) Faustus Sulla Sex(tus) Teidi[us] / L(ucius) Fulcinius P(ublius) Memmius / Cn(aeus) Fla[vi]us Strab(o) urb(anus) / Q(uintus) Mar[i]us Celsus per(egrinus) / Cn(aeus) Domitius Camillus Arrun[tius] / suf(fectus) A(ulus) Vitellius / C(aius) Laecanius ur[b(anus)] / [---] per(egrinus) / L(ucius) C[ornelius Sulla] / [ // ] / [Cn(aeo) Acerronio Proculo] / [C(aio) Petronio P]ontio Ni[grino co(n)s(ulibus)] / [suf(fecti) C(aius) Caes(ar)] Aug(ustus) Germ[an(icus)] / [Ti(berius) Claudi]us Nero Ger[m(anicus)] / [Cn(aeus) Saturn]inus u[rb(anus)] / [---]rac[--- per(egrinus)] / [------
  6. Tobalina, 2007, pp. 73, 273, 298 y 352.
  7. CIL 08, 26580 = D 08966 = ILTun 01422 = AE 1902, 00252.
  8. Syme, 1986, p. 162; Tobalina, 2007, p. 280, n. 112; Vogel-Weidemann, 1982, pp. 330-331.
  9. Syme, 1997, p. 328; Tobalina, 2007, pp. 280 y 356.
  10. Tácito, 2007, «VI, 20».
  11. Séneca. Cuestiones naturales. VI, Prefacio.
  12. Syme, 1997, p. 328; Tobalina, 2007, p. 306 y n. 278.
  13. Barrett, 1999, p. 85; Suetonio, 1998, «Nerón, 6».

Bibliografía[editar]

Fuentes clásicas[editar]

  • Suetonio (1998). Vidas de los Césares (Vicente Picón, trad.). Ediciones Cátedra. ISBN 9788437616360. 
  • Tácito (2007). Anales (Beatriz Antón Martínez, trad.). Akal. ISBN 9788446025368. 

Historiografía[editar]

  • Barrett, Anthony A. (1999). Agrippina. Sex, Power, and Politics in the Early Empire. Routledge. 
  • Hansen, Ann Ellis (1982). «Publius Ostorius Scapula: Augustan Prefect of Egypt». Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik (en inglés) 47: 243-253. 
  • Syme, Ronald (1968). «The Ummidii». Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte (en inglés) 17 (1): 72-105. 
  • Syme, Ronald (1986). The Augustan Aristocracy. Clarendon Press. ISBN 0198147317. 
  • Syme, Ronald (1997). Tacitus. Sandpiper Books Ltd. ISBN 0198143273. 
  • Tobalina, Eva (2007). El cursus honorum senatorial durante la época Julio-Claudia. Eunsa. ISBN 9788431324339. 
  • Vogel-Weilemann, Ursula (1982). Habelt, ed. Die Statthalter von Africa und Asia in den Jahren 14-68 n. Chr. Eine Untersuchung zum Verhältnis Princeps und Senat. Bonn. 
Cónsul suffectus del Imperio romano
Predecesores
Cneo Cornelio Léntulo Getúlico
Cayo Calvisio Sabino
26
bajo el consulado de
Lucio Calpurnio Pisón
Marco Licinio Craso Frugi
27
Sucesores
Cayo Apio Junio Silano
Publio Silio Nerva
28
Procónsul de Asia
Predecesor
Publio Cornelio Léntulo Escipión
en el periodo
42-43
Sucesor
Paulo Fabio Pérsico
Cónsul II del Imperio romano
Predecesores
Claudio (III)
Lucio Vitelio (II)
43
con
Tito Estatilio Tauro
44
Sucesores
Marco Vinicio (II)
Tito Estatilio Tauro Corvino
45