Lenguas campa

De Wikipedia, la enciclopedia libre
Lenguas campa
Región Amazonia occidental
Países Perú Perú
BrasilBandera de Brasil Brasil
Hablantes ~50.000 (2008)[1]
Familia

Arawak
  Arawak meridional

    L. Campa

Lenguas arawak meridionales en azul oscuro.

Las lenguas campa son una rama de las lenguas arawak de las laderas orientales de los Andes y la Amazonia peruana y brasileña.

Clasificación[editar]

Las lenguas campa pertenecen al grupo arawak meridional.

Lenguas de la familia[editar]

El Glottolog[2]​ clasifica las lenguas campa de la siguiente manera basándose en Michael (2011)[3]​ y Pedrós (2018):[4]

  • Nomatsigenga 2.500-4.000 (1997);[5]​ 6.500 (2003)[6]
  • Asheninca-Matsigenka
    • Matsigenka-Nanti
    • Asheninca-Caquinte
      • Caquinte 300 (2000)[9]
      • Ashe-Asha
        • Asháninka 15.000-18.000 (1997);[5]​ 26.100 (2000);[10]​ 26.000 (2007)[8]
        • Ashe-Asha Norte
          • Ashéninka de Pichis 12.000 (2001)[11]
          • Ashéninka del Ucayali-Yurúa 7.870 (2001-2004)[12]
          • Ashéninka del Perené 5.500 (2001)[13]
          • Axininca 4.000 (2000)[14]
        • Ashéninka 12.000-15.000 hablantes (1997)[5]
          • Ashéninka del Ucayali Sur 13.000 (2002)[15]
          • Ashéninka Pajonal 2.000-4.000 (1997);[5]​ 12.000 (2002)[16]

La edición 16 de ethnologue considera el ashéninca como varias lenguas (entre paréntesis) y añade el nanti (480 hablantes en 2002)[17]​ como lengua adicional.

Comparación léxica[editar]

Los numerales en diferentes lenguas campa son:[18]

GLOSA Asheninca-Caquinte
Machiguenga Nomatsiguenga PROTO-
CAMPA
[19]
Asháninka Ashéninka
perené
Ashéninka
de Pichis
Caquinte
'1' aparo aparoni aparoni aparo pátiro pátiró *apa(-ti)(-ro)
'2' apite apite apito maβite pítɛti pítetí *api(-te)
'3' maba mava mava maβitetapohátsika mábati mábatí *maba(-ti)
'4' itsa-pite apitekavakaye apaka nashi nako gihatapohiɾoka otsibasáti
'5' paro ako apapakoroni tsonkapaka teronkapoha pabocoróti
'6' apaka
'7' tsapatapaka
'8' apaka pashini
'9' otsonkatya
'10' tsonkapaka

Referencias[editar]

  1. Peter Austin (2008). One thousand languages: living, endangered, and lost. Los Angeles: University of California Press, pp. 211, ISBN 978-0-530-25560-9.
  2. Hammarström, Harald & Forkel, Robert & Haspelmath, Martin. «Glottolog 3.3». Consultado el 7 de septiembre de 2018. 
  3. Michael, Lev. 2011. La reconstrucción y clasificación interna de la rama Kampa de la familia Arawak. Escrito presentado en la CILLA V (Conference on Indigenous Languages of Latin America), 6 de octubre de 2011
  4. Pedrós, Toni (2018). «Ashéninka y asháninka: ¿de cuántas lenguas hablamos?». Cadernos de Etnolingüística. Consultado el 10 de septiembre de 2018. 
  5. a b c d e Anatole V. Lyovin (1997). An Introduction to the Languages of the World. Oxford: Oxford University Press, pp. 337. ISBN 0-19-508116-1.
  6. Ethnologue report for language code - Nomatsiguenga
  7. Ethnologue report for language code - Machiguenga
  8. a b Brenzinger, 2007: 45
  9. Ethnologue report for language code - Caquinte
  10. Ethnologue report for language code - Asháninka
  11. Ethnologue report for language code - Ashéninka, Pichis
  12. Ethnologue report for language code - Ashéninka, Ucayali-Yurúa
  13. Ethnologue report for language code - Ashéninka Perené
  14. Ethnologue report for language code - Ajyíninka Apurucayali
  15. Ethnologue report for language code - Ashéninka, South Ucayali
  16. Ethnologue report for language code - Ashéninka Pajonal
  17. Ethnologue report for language code - Nanti
  18. Maipurean Numerals (E. Chan)
  19. Ramirez, Henri (2019). Enciclopédia das línguas arawak: acrescida de seis novas línguas e dois bancos de dados. (in press)

Bibliografía[editar]

Enlaces exteriores[editar]